Թեմա՝ Շրջանագիծ

1.Ո՞ր պատկերն է կոչվում շրջանագիծ:
Շրջանագիծ կոչվում է երկրաչափական այն պատկերը, որը կազմված է հարթության բոլոր այն կետերից, որոնք գտնվում են տրված կետից տրված հեռավորության վրա:
2.Ի՞նչ է շրջանագծի շառավիղ, տրամագիծը, լարն ու աղեղը:
Շրջանագծի կենտրոնից շրջանագծի վրա որևէ կետ հեռավորությունը նրա շառավիղն է:
3.GEOGEBRA ծրագրով գծել շրջանագիծ և տանել նրա շառավիղը, տրամագիծը և լարը:

4․Գրել լարի միջնակետով անցնող շառավղի հատկությունները:
Լարի միջնակետով անցնող շառավիղը ուղղահայաց է այդ լարին։
5․ Թվարկել   շրջանագծի բոլոր  տրամագծերը,   շառավիղները և  լարերը:

Շառավիղ — OA, OC, OK, OB, OF
Լար — DF, BL, LE
Տրամագիծ — CK, BF

6․Թվարկել ստացված աղեղները:

AC,
AM
AP
AK
CM
CP
CK
MP
MK
PK

7․ Քանի՞ անգամ է շրջանագծի տրամագիծը մեծ նրա շառավղից։
2
8․ Ողիղը հատում է շրջանագիծը A և B կետերում։ Ի՞նչ կետերով պիտի անցնի այդ ուղիղը, որպեսզի AB հատվածն ունենա հնարավոր ամենամեծ երկարությունը։
Նրա տրամագծով
9․ Հաշվիր CA -ն, եթե CD=8 սմ և ∠AOD=120°
4սմ

10․ Տրված է՝ MN=7սմ,  ∠ONM=60°։Գտիր՝ KN-ը։
17սմ

Հայոց լեզու 26/11/2023

1. Կետերի փոխարեն գրի´ր տրված բառերից մեկը:
Հորթ երին խառնվել են գառնուկները: (հորդ, հորթ)
Հորդ անձրևների պատճառով համերգը չեղարկվեց: (հորդ. հորթ)
Նա  հորթ ելույթ ունեցավ: (հաջող, հաչող)
Հաչող շան վրա քար չեն նետում: (հաջող, հաչող)
Հայրը սրեց բոլոր  կտրիճ գործիքները: (կտրիչ, կտրիճ)
Կտրիչ զինվորների արարքը հերոսական էր: (կտրիչ, կտրիճ

2.Կետերի փոխարեն գրի´ր տրված բառերից մեկը:

1. Նոր տուն կառուցելու համար նա հարթ տեղ էր փնտրում:
2. Հնձած արտերում ամբողջ հարդ ը մնացել էր ձյան տակ:
3. Այդ աղտ նա ձեռք էր բերել մանուկ հասակից:
4. Ամբողջ աղտ լցվել էր գետը:
5. Մի ուղտ համառում էր ու չէր քայլում:
6. Մենք ուխտ ունենք կատարելու:

3.Նախադասությունների մեջ գտի´ր բառագործածության սխալները:

Մեր մարզիկները  ավետեցին մրցաշարում տարած հաղթանակի լուրը:
Երկու  ընկերները շարունակ  վիճվում  են:
Տուն գնալուց հանդիպեց մայրիկին:
Քո համար նա բանաստեղծություն է հորինել:

4.Ո՞ր բառը մյուսների հետ ընդհանուր արմատ չունի:
Հրակայուն
Հրահրուն
Հրկեզ
Հրավիրել
Հրեղեն
Հրշեջ

5. Տրված բառերում գտի´ր հնչյունափոխված արմատները:
Ծնունդ, գետնուղի, կրթաթոշակ, սնափառ, մամռապատ, գիտարշավ, հնձվոր, սգվոր, քննություն, լսարան, նստացույց, լրջմիտ,  ուղեկալ, մրրկածեծ, շրջազգեստ, կավճաման, սուզորդ, չվերթ, իշուկ, պտուտակահան:

6. Շարքի բառերում ընդգծի´ր նախածանցներն ու վերջածանցները:

Տմարդի, թախծոտ, մայիսյան, փառք, խաբկանք, հաճելի, ժամանակ, սայլվոր, պարագլուխ, մակերես, ածական, բուրավետ, վայրենի, վայրի, փոխարքա, որդյակ, սնունդ, կաթված, ներամփոփ, բնույթ, ստորադաս, ապ

7. Ինչքան, որտեղ, ինչպես, ով դերանունները նախադասությունների մեջ գործածիր մի դեպքում որպես հարցական, մյուս դեպքում` որպես հարաբերական դերանուն:

Ինչքա՞ն գումար այսօր ծախսեցիր։

Որտե՞ղ են այդ մարդիկ բնակվում։
Որտեղ որ աճում են այն սարի վրայի դեղձենիները։

Ինչպե՞ս նա կարող է դա բարձրացնել։
Ոչ մեկ չհասկացավ, թե ինչպես դա պատահեց։

8. Փակագծում տրված գոյականներն ու բայերը համաձայնեցրո՛ւ ընդգծված դերանունների հետ:

Ոչ ոք չեր խոսում, բոլորը լսում էին ջութակի նվագը:

Ոչ մեկը չեր հանդգնել հակաճառել:

Բոլոր երեխաներին նա լավ է վերաբերվում:

Ընկերներին հրավիրել էին տոնական ճաշկերույթին:

Ամբողջ քաղաքը  նրա մասին էր խոսում:

Ողջը դարձավ  թշնամուն ավար:

Ամեն մեկը վեճը մեկնաբանեց  յուրովի:

9.Կետերի փոխարեն գրի՛ր դուք  անձնական դերանվան համապատասխան ձևերը՝ ձեր, ձեզ ձեզնից, ձեզնով:

Ձեր քաղաքում հիմա շատ բան է փոխվել:
Երկար ժամանակ ձեզնից պատմում էր, թե որտե՛ղ է եղել և ինչե՛ր է տեսել:
Հիմա նա ձեզնից հեռու է հազարավոր կիլոմետրերով:
Գրում է, թե ձեզնով է ապրում ու ձեզ սպասելով է անցկացնում ժամանակը:
Մի  քանի տարի ձեր տանը ապրեց:
Տատս ձեզնից բողոքում է, բայց առանց ձեզ էլ չի դիմանում:

10.Կետերը փոխարինի՛ր մի դեպքում համապատասխան հարցական, մյուս դեպքում՝ հարաբերական դերանուններով: Ուշադրություն դարձրո՛ւ կետադրությանը:

Ով, ինչ, երբ, որտեղ, ինչքան:

Ե՞րբ է ջուր հավաքվում այս փոսում:
Ինձ հետաքրքրում է, թե երբ է  ջուր հավաքվում այս փոսում:
Ի՞նչ պետք է անեն՝ տարածքի գեղեցկությունը պահպանելու համար:
Իրենք էլ չգիտեն, թե ինչ պետք է անեն տարածքի գեղեցկությունը պահպանելու համար:
Որտե՞ղ պետք է վերականգնի հատված անտառները:
Ձեզ հարց տվե՞լ եք, թե որտեղ պետք է վերականգնի հատված անտառները:
Ինչքա՞ն ժամանակ է պետք՝ ամեն ինչ վերականգնելու համար:
Ճարտարապետին հարցնում են, թե ինքան ժամանակ է պետք ամեն ինչ վերականգնելու համար:
Ո՞վ այդպես գրավեց  քո ուշադրությունը:
Ցո՛ւյց  տուր տեսնեմ , թե ով այդպես գրավեց  քո ուշադրությունը:
Ե՞րբ ես պատմելու քո վերջին ճամփորդության մասին:
Գոնե ասա՛, թե երբ ես պատմելու քո վերջին ճամփորդության մասին:

11.Փակագծում տրված գոյականներն ու բայերը համաձայնեցրո՛ւ ընդգծված դերանունների հետ:

Բոլորը լսում էին, թե որտեղի՛ց  են գալիս ոտնաձայները:

Ոչ ոք չէր փորձել բարձրաձայնել, բոլորը լուռ նայում էին:

Բոլոր ճանապարհները մի տեղ էին տանում:

Ամբողջը լցվել էր եկեղեցու բակը:

Կարծես թե ողջ քաղաքը հրապարակ էր լցվել:

Բոլորը քննությունները հանձնում էին մեկ օրում:

12. Գրել տրված բայերի հնչյունափոխված արմատների անհնչյունափոխ ձևերը և նշիր, թե ինչ խոսքի մաս է:
Կապտել- կապույտ, ածական
ննջել- նինջ, գոյական
վիճել-վեճ գոյ․
ոչնչանալ–ոչինչ, դեր․
բուրել-բույր, գոյ․
փափկել-փափուկ, գոյ․
վախենալ-վախ, գոյ․
կոպտանալ-կոպիտ, ածկ․
անրջել-անուրջ, գոյ․
հավատալ-հավատք, գոյ․
տխրել-տխուր, ածկ․
ուղղել-ուղիղ, ածկ․
ապշել-ապուշ, ածկ․

Քիմիա 30/11/2023

1) Ո՞րն է նյութի քանակի միավորը
Ա) լիտր
Բ)կգ
Գ)մոլ

2)Տարրը գտնվում է երրորդ պարբերության 5-րդ խմբի գլխավոր ենթախմբում։Ո՞րն է այդ տարրը
Ա)ազոտ
Բ) ֆոսֆոր
Գ) այլումին

Դ) Արսեն 

3)Ո՞րն է ածխաթթու գազի բանաձևը
CO2

4)Որու՞մ է պղնձի զանգվածային բաժինը ամենամեծը
Ա)Cu0
Բ)CuCl₂
Գ)Cu₂0
Դ)CuSO₄

5)Սահմանել քիմիական երևույթ հասկացությունը։ Առաջարկել առնվազն երկու օրինակ։
Այրում. Երբ փայտն այրվում է կրակի մեջ, տեղի է ունենում քիմիական փոփոխություն: Փայտը (օրգանական նյութը) արձագանքում է օդի թթվածնի հետ՝ առաջացնելով ածխաթթու գազ և ջրային գոլորշի, ինչպես նաև մնացած մոխիրը:

6) Ի՞նչ սկզբունքով են կազմվում քիմիական տարրերի նշանները։ Բերել օրինակներ։
Թթվածին: O Խորհրդանիշը վերցված է անգլերեն «Oxygen» անվան առաջին տառից։

7)Գրել։ Կերակրի աղի և շաքարի քիմիական բանաձևը։
NaCl
C₁₂H₂₂O₁₁

8)Ո՞ր հարկում և ո՞ր բնակարանում է ապրում ածխածին տարրը։
Քիմիական աղյուսակի չորրորդ հարկում

9)Որքա՞ն է պրոտոնի լիցքը 
Ա) 0
Բ)+1
Գ)-1
Դ) Z

Պարապմունք 23

Թեմա՝ Շրջանագիծ

Շրջանագիծ կոչվում է երկրաչափական այն պատկերը, որը կազմված է հարթության բոլոր այն կետերից, որոնք գտնվում են տրված կետից տրված հեռավորության վրա:   

Այդ կետը կոչվում է շրջանագծի կենտրոն, իսկ տրված հեռավորությունը՝ շրջանագծի շառավիղ:

Շառավիղը հատված է, որը միացնում է շրջանագծի կենտրոնը շրջանագծի ցանկացած կետի հետ: Սահմանումից հետևում է, որ կարելի է տանել անվերջ թվով շառավիղներ, և դրանք բոլորը կունենան միևնույն երկարությունը:

Շրջանագծի երկու կետեր միացնող հատվածը կոչվում է լար:

Եթե լարը անցնում է շրջանագծի կենտրոնով, ապա այն կոչվում է շրջանագծի տրամագիծ:Այն հատվածը, որը միացնում է շրջանագծի երկու կետեր և անցնում է նրա կենտրոնով, անվանում են տրամագիծ։ Շրջանագծի կենտրոնը տրամագիծը բաժանում է երկու շառավղի։

Շրջանագծի ցանկացած երկու կետեր շրջանագիծը տրոհում են երկու մասի, որոնցից յուրաքանչյուրը կոչվում է շրջանագծի աղեղ:

Եթե շրջանագծի վրա նշենք երկու կետ, ապա առաջանում են երկու աղեղներ: Այդ պատճառով աղեղի նշանակման համար օգտագործում են լատիներեն երեք տառ, որոնք կարող են լինել ինչպես մեծատառեր, այնպես էլ՝ փոքրատառեր:  

Վերևի նկարում կարող ենք նշել AMB և ALB   աղեղները:

Ներքևի նկարում գծված են AxB և AyB աղեղները:

Կարելի՞ է արդյոք ստանալ շրջանագիծ, եթե տրված են երկու կետ, որոնցով այն անցնում է: Պարզվում է, որ այո, հնարավոր է: Եթե տրված են՝ A և B կետեր, ապա այդ ծայրակետերով AB հատվածի միջնւղղահայացի վրա վերցված յուրաքանչյուր կետ կարող է դիտվել որպես մի շրջանագծի կենտրոն, որն անցնում է այդ երկու կետերով: Բայց քանի որ հատվածի միջնուղղահայացի վրա գտնվում են անվերջ քանակով կետեր, ուրեմն տրված երկու կետերով անցնող շրջանագծերի քանակը ևս անվերջ են:

Լարի միջնակետով անցնող շառավիղը

1.Լարի միջնակետով անցնող շառավիղը ուղղահայաց է այդ լարին։

2․Լարը հատող և նրան ուղղահայաց շառավիղն անցնում է այդ լարի միջնակետով։

Հարցեր և առաջադրանքներ:

1. Ո՞ր պատկերն է կոչվում շրջանագիծ:

2. Ի՞նչ է շրջանագծի շառավիղ, տրամագիծը, լարն ու աղեղը:

3․ GEOGEBRAծրագրով գծել շրջանագիծ և տանել նրա շառավիղը, տրամագիծը և լարը:

4․Գրել լարի միջնակետով անցնող շառավղի հատկությունները:

5․ Թվարկել   շրջանագծի բոլոր  տրամագծերը,   շառավիղները և  լարերը:

6․Թվարկել ստացված աղեղները:

7․ Քանի՞ անգամ է շրջանագծի տրամագիծը մեծ նրա շառավղից։

8․ Ողիղը հատում է շրջանագիծը A և B կետերում։ Ի՞նչ կետերով պիտի անցնի այդ ուղիղը, որպեսզի AB հատվածն ունենա հնարավոր ամենամեծ երկարությունը։

9․ Հաշվիր CA -ն, եթե CD=8 սմ և ∠AOD=120°

10․ Տրված է՝ MN=7սմ,  ∠ONM=60°։Գտիր՝ KN-ը։

11․ AB հատվածը O կենտրոնով շրջանագծի տրամագիծն է, իսկ AC-ն և BC -ն այդ շրջանագծի հավասար լարեր են։ Գտնել AOC անկյունը։

Բան ունեմ ասելու: Վ. Սարոյան (հատված)

Փորձե´ք չափից    շատ    բան    չուզել,  թեև    կարևոր  չէ,  թե  որքան  եք  ուզում,  կամ  ինչքան  քիչ  եք  ստանում,  սրտաբեկ  տուն    մի´  գնացեք,  որովհետև  դուք  տեսաք  ու  զրուցեցիք  Ձմեռ պապի  հետ,  իսկ  նա  ձեզ  չտվեց  էն,  ինչ  ցանկանում  էիք:    Շատ  բան  ցանկացող  շատ  մարդ  կա.    փորձեք  չափից  շատ  բան  չուզել,  փորձեք  բավարարվել  ձեր  ունեցածով,  որովհետև  ձեր  ունեցածը    լիուլի  է.  չէ՞  որ  աշխարհը  ձեզ  տրված    է  ապրելու  համար,  իսկ  աշխարհը  լավ  տեղ  է,  չէ՞  որ  դուք  ցերեկ  ունեք`  դպրոց  գնալու  և  խաղի  համար  ու  չէ՞  որ  գիշեր  ունեք`  տուն  վերադառնալու,  գրքեր  կարդալու,  անկողին  մտնելու  և  քնելու  համար.  չէ՞  որ  ձեզ  կյանք  է  տրված.  ոչ  ոք  ձեզ  չի  մեղադրելու  շատ  ուզենալու  համար.  սարսափելի  շատ  –  գոնե`    ամեն  Սուրբ  Ծնունդին,  –  բայց    վատ  մի´  զգացեք    դրա  համար,  որովհետև  դուք    ավելին  ունեք,  քան  որևէ  մեկը:  Իսկ  դու,  Ձմեռ  պապ,  քեզ    հիմարի  տեղ  մի´  դիր,  հա՞:

Նրանց  շարունակ  մի´    հարցրու,  թե  ինչ  են  ուզում.  նրանց  մի´  ստիպիր  կարծելու,  թե  դու  պատրաստվում  ես  տալու  իրենց  ուզած      ամեն  ինչը,      իսկ  հետո  բան  էլ  չես  տալիս:  Մի  քիչ  խելք    ունեցիր  էդ  գլխիդ  մեջ,    էլի:  Փորձիր  ցույց  տալ  նրանց,  թե  որչափ      արդեն    ունեն,  նույնիսկ  եթե  նրանք  աղքատ    են,    նույնիսկ  եթե      իրոք        կարիք  ունեն  թե´  իսկական  տների`  ապրելու  համար,  թե´  զգեստների,  թե´  ուտելիքի  և  թե´  բոլոր  մյուս  բաների:    Փորձի´ր  քաջալերել  նրանց`  հաճույք  զգալ    էն  բանից,  ինչ  որ  ունեն:  Նրանք  հավատում  են  քեզ,  ուրեմն    աշխատեցրու´  ուղեղդ:    Եթե  չես  կարողանում  նրանց  տալ  ինչ  ուզում  են,  փորձի´ր  նրանց  հասկացնել,  թե    որքան  արդեն  ունեն:  Քեզ  մի´  պահիր  հասարակ  մարդ  արարածի  պես.    նրանք  քեզ  հավատ  են  ընծայում,  նրանք  հավատացած  են,  որ  դու  կարող  ես    ցանկացած  բան    անել,    ամեն,  ամեն  ինչ,  իսկ  դու  անկարող  ես,  ուստի  թող  նրանք  դա  իմանան,  էդ  դեպքում  փշրված  սրտերով  չեն  վերադառնա  իրենց  ետնախորշերը:  Մենք  սիրում  ենք  քեզ,  Ձմեռ  պապ,  բայց  փորձի´ր  ուղեղդ  շարժել,    էլի:  Հարցն  իրերը      չեն,  որ  նրանք  ուզում  են    կամ  որոնց  կարիքն  ունեն,  ու  դու  պարտավոր  ես  դա  նրանց  սովորեցնել:    Դու  պարտավոր  ես  նրանց  տեղեկացնել,  որ  կարևոր  չէ`  ինչքան  քիչ  բան  ունեն,  նրանք  միշտ  էլ  կարող  են  ուրիշներին  տալ,  և  դու      պետք    է      սովորեցնես  նրանց,  որ  միայն  տալն  է  նրանց  երջանկացնելու:  Եվ  դու  պարտավոր  ես  նրանց  տեղեկացնել,  որ  իրենք  ստիպված  չեն      “ինչ-որ  բաներ”        տալ.  “ինչ-որ  բաները”  կարելի  է  գնել,    բայց  էն  լավ  բաները,  որոնք  կարող  են  տրվել,    չեն  կարող      գնվել:  Լավ  բաները  ծնվում  են  մարդկանց  մեջ,  և    դրանք  էնտեղ  են  միշտ`  սպասելով  դիմացինին  փոխանցվելուն:  Եվ  մարդկանց  նվիրելը    միակ  բանն  է,  որ  կարող  է  ցանկացած  մարդու  երջանկացնել:    Հիմա    դառնամ  ձեզ,  երեխանե´ր:  Սուրբ  Ծննդյան  տոնի  լույսերն  ավելի    պայծառ  չեն,  քան  ձեր  սեփական    լույսերը:  Աշխարհում  ավելի  հրաշալի  նվեր  չկա,  քան  էն,  որ  ինքներդ  ձեր  սիրելիներին  ասում  եք`  ես  սիրում  եմ  քեզ:  Չկան  ավելի  անուշ  ու  ջերմ  բաներ,  քան  ձեզ  համար  ոչինչ  չպահանջող  և  ուրիշներին  սեր  պարգևող  ձեր  իսկ  սրտերը:  Ավելի  հանդիսավոր  ու  գեղեցիկ  օրեր  չկան,  քան  էն  հին,  բարի  ժամանակները,  որ  հիշում  եք`  ավելի  լավն  էին.  ավելի  լավ`    տալը,      քան    ստանալը:  Իսկ  ձեզնից    ամեն  ոք    կարող  է  տալ:  Ձեզնից  յուրաքանչյուրը  մի-մի  միլիոնատեր  է`  հրաշալի  բաներ  տալու  համար:  Ոչ  մի  ընծա    ավելի  թանկարժեք      չէ,  որքան  էն,  ինչ  տալիս  եք  ձեր  ունեցածից:  Եվ  ինչքան  շատ  տաք,  էնքան  շատ    կստանաք:  Սպասե´ք,  երեխանե´ր:  Արդեն  գիտեք,  որ  մնացածիս  պես  դուք  էլ  մեծանալու      և  գուցե  նույնիսկ  էն  ժամանակ  էլ  չիմանաք,  թե  ձեզնից  յուրաքանչյուրը  միշտ  ինչ  պետք  է  տար  և  ստանար  ու  գուցե    մտածեք,  թե  ինքներդ  էլ  չեք  ստացել  էդ  լավ  բաները,  երբ  երեխա  եք  եղել:  Դուք  պարտավոր  եք  իմանալ,  որ  լավ  բանը  ձեզ  համար,  մեզնից  յուրաքանչյուրի  համար  միայն  էն  է,  թե  մեզնից  ամեն  մեկն  ինչ  պետք  է  տա,  իսկ  մեզնից  ամեն  մեկը  շատ  մեծ  գործ  ունի  անելու`  ավելի  շատ,  քան  ինքը`  Ձմեռ  պապը:  Դուք  պարտավոր  եք  դա  իմանալ,  երեխանե´ր:  Եթե  երբևէ  ցանկանում  եք  երջանիկ  լինել,  դուք    պետք    է    սկսեք    էդ    մեծ    գործից:

1. Կարդացե՛ք ստեղծագործությունը և կատարե՛ք ա  և բ  առաջադրանքները.

ա) Քննարկե՛ք հետևյալ մտքերը դասարանում

• Շատ բան  ցանկացող  շատ  մարդ  կա.    փորձեք  չափից  շատ  բան  չուզել,  փորձեք  բավարարվել  ձեր  ունեցածով,  որովհետև  ձեր  ունեցածը    լիուլի  է․․․
• Չկան ավելի  անուշ  ու  ջերմ  բաներ,  քան  ձեզ  համար  ոչինչ  չպահանջող  և  ուրիշներին  սեր  պարգևող  ձեր  իսկ  սրտերը:
• Ձեզնից յուրաքանչյուրը  մի-մի  միլիոնատեր  է`  հրաշալի  բաներ  տալու  համար:
• Եվ ինչքան  շատ  տաք,  էնքան  շատ    կստանաք:

բ) Առանձնացրե՛ք Ձմեռ պապին ուղղված խոսքերը։ Քննարկե՛ք այդ մտքերը։ Համաձա՞յն եք, թե՞ համաձայն չեք։ Հիմնավորե՛ք։
Ծնունդին,  –  բայց    վատ  մի´  զգացեք    դրա  համար,  որովհետև  դուք    ավելին  ունեք,  քան  որևէ  մեկը:  Իսկ  դու,  Ձմեռ  պապ,  քեզ    հիմարի  տեղ  մի´  դիր,  հա՞:
Մենք  սիրում  ենք  քեզ,  Ձմեռ  պապ,  բայց  փորձի´ր  ուղեղդ  շարժել,    էլի:

Կենսաբանություն 30/11/2023

1. Թվարկել տեսողական վերլուծիչի օժանդակ հարմարանքները և բացատրել դրանց դերը։
   Աչքի կարուցվածք՝ եղջերաթաղանթ, սկլերա, ցանցաթաղանթ, տեսողական նյարդ, բիբ, ոսպնյակ
2. Նկարագրել ակնագնդի կառուցվածքը և ֆունկցիան։
   Այն բաղկացած է՝ ոսպնյակ, սկլերա, ցանցաթաղանթ, տեսողական նյարդ, աշակերտ, եղջերաթաղանթ
3. Նկարագրել լսողական վերլուծիչի կառուցվածքը և ֆունկցիան։
   Ականջը կազմված է երեք բաժնից՝ արտաքին, միջին և ներքին:
   Արտաքին՝ ականջախեցուց և լսողության արտաքին անցուղուց:
   Միջին՝ մուրճիկ, սալ և ասպնդակ: 
   Ներքին ականջը գտնվում է քունքոսկրի խորքում, որում խխունջն իրականացնում է լսողական գործառույթ:
4. Թվարկեք ինչ վերլուծիչներ գիտեք , ինչ հատկություններով են դրանք օժտված։
   Տեսողական վերլուծիչ՝ պատասխանատու է լույսի և գույնի ընկալման համար
   Լսողության վերլուծիչ՝ պատասխանատու է հնչյունների ընկալման համար
   Հոտառության վերլուծիչ՝ պատասխանատու է հոտերի ընկալման համար
   Հոտի վերլուծիչ՝ պատասխանատու է հոտերի ընկալման համար
   Համի վերլուծիչ՝ պատասխանատու է համի ընկալման
   
   

Պարապմունք 22

Թեմա՝ Բուրգ
Հարցեր և առաջադրանքներ։

1.Ո՞ր մարմինն է կոչվում  բուրգ։
Բուրգն  այն  բազմանիստն  է, որի  նիստերից  մեկը  բազմանկյուն  է, իսկ  մյուս  բոլոր նիստերն  ընդհանուր  գագաթով  եռանկյուններ  են

2.GEOGEBRA ծրագրով գծիր  բուրգ։

3.Ո՞ր նիստերն են կոչվում հիմքեր, կողմնային նիստեր:
Բազմանկյունը  կոչվում  է  բուրգի  հիմք, եռանկյունները՝  կողմնային  նիստեր

4․Գտեք վեցանկյան բուրգի կողերի, գագաթների, նիստերի քանակը,
n-անկյուն բուրգն ունի 2n կող, n+1 գագաթ  և  n+1 նիստ։

5.GEOGEBRA ծրագրով գծեք վեցանկյուն բուրգ:

6․Կարո՞ղ է բուրգի կողերի թիվը լինել՝
 ա) 13 — Ոչ, քանի որ չի բաժանվում 2–ի
բ) 16 — Այո, քանի որ բաժանվում է 2-ի
գ) 19 — Ոչ, քանի որ չի բաժանվում 2–ի

Պատասխանը հիմնավորել։

7․Կարո՞ղ է լինել այնպիսի բուրգ, որն ունի ՝
ա) 9 նիստ — Այո
բ)  9 կող — Ոչ, չի բաժանվում 2–ի

Պատասխանը հիմնավորել։

8․ Ինչպե՞ս է կոչվում այն բուրգը, եթե այն ունի
ա) 13 նիստ — տասներկու–անկյուն բուրգ
բ) 10 գագաթ — իննանկյուն բուրգ
գ) 12 կող — վեցանկյուն բուրգ

9․Քառանկյուն բուրգի հիմքը 64 սմ պարագծով քառակուսի է, իսկ կողմնային նիստերը հավասարակողմ եռանկյուններ են։ Գտեք բուրգի կողմնային կողերը։
64 + 64 = 128սմ?

Ոսկրերի աճ

Ոսկրերի աճը դինամիկ և բարդ գործընթաց է, որը տեղի է ունենում ողջ կյանքի ընթացքում, ընդ որում ոսկորների աճի մեծ մասը տեղի է ունենում մանկության և պատանեկության տարիներին: Ոսկորները ապահովում են մարմնի կառուցվածքային աջակցություն, պաշտպանում են ներքին օրգանները և ծառայում են որպես հանքանյութերի ջրամբար, ինչպիսիք են կալցիումը և ֆոսֆատը: Ահա ոսկորների աճի հիմնական ասպեկտները.

1. Օստեոգենեզ:
   • Ներթաղանթային ոսկրացում. Սա գործընթաց է, որով ոսկորները ձևավորվում են անմիջապես մեզենխիմալ (չտարբերակված) հյուսվածքից: Հարթ ոսկորները, ինչպիսիք են գանգի ոսկորները, ձևավորվում են ներթաղանթային ոսկրացման միջոցով:
   • **Էնդոխոնդրալ ոսկրացում. ** Այս գործընթացը ներառում է աճառի մոդելի փոխարինում ոսկորով: Մարմնի ոսկորների մեծ մասը ձևավորվում է էնդոխոնդրալ ոսկրացման միջոցով, ներառյալ երկար ոսկորները, ինչպիսիք են ազդրը և բազուկը:
2. Աճող թիթեղներ:
   • Աճի թիթեղները, որոնք նաև հայտնի են որպես էպիֆիզային թիթեղներ, աճառի հատվածներ են երկար ոսկորների ծայրերում, որտեղ աճ է տեղի ունենում:
   • Մանկության և պատանեկության տարիներին աճի թիթեղները նպաստում են ոսկորների երկարացմանը։ Հորմոնները, ինչպիսիք են աճի հորմոնը և սեռական հորմոնները, վճռորոշ դեր են խաղում այս գործընթացը կարգավորելու համար:
3. Հորմոններ և գործոններ.
   • Աճի հորմոն (GH): Հիպոֆիզի գեղձի կողմից արտադրվող GH-ն խթանում է ոսկորների և այլ հյուսվածքների աճը:
   • Վահանաձև գեղձի հորմոններ. Վահանաձև գեղձի հորմոնները ազդում են ոսկրերի աճի և հասունացման վրա:
   • Սեռական հորմոններ. Էստրոգենը և տեստոստերոնը նշանակալի դեր են խաղում ոսկրերի աճի գործում, հատկապես սեռական հասունացման ժամանակ:
   • **Կալցիում և ֆոսֆատ. ** Այս հանքանյութերի բավարար մակարդակը կարևոր է ոսկրերի հանքայնացման և աճի համար:
4. Վերանորոգում:
   • Ողջ կյանքի ընթացքում ոսկորները ենթարկվում են մի գործընթացի, որը կոչվում է վերափոխում: Հին ոսկորը ներծծվում է օստեոկլաստների կողմից (բջիջներ, որոնք քայքայում են ոսկրային հյուսվածքը), իսկ նոր ոսկորը ձևավորվում է օստեոբլաստների կողմից (բջիջներ, որոնք կառուցում են ոսկրային հյուսվածքը):
   • Այս մշտական վերափոխումը օգնում է պահպանել ոսկորների ամրությունը և հարմարեցնել ոսկորները մեխանիկական սթրեսներին:
5. Սնուցում:
   • Ոսկրերի աճի համար շատ կարևոր է ճիշտ սնունդը: Կալցիումը, ֆոսֆորը, վիտամին D-ն, վիտամին K-ն և այլ սննդանյութերը կարևոր են ոսկորների առողջության համար:
6. Ֆիզիկական ակտիվություն:
   • Քաշը կրող վարժությունները և ֆիզիկական ակտիվությունը խթանում են ոսկրերի աճը և օգնում պահպանել ոսկրերի խտությունը: Ոսկորները արձագանքում են մեխանիկական սթրեսին՝ դառնալով ավելի ամուր:
7. Գենետիկա:
   • Գենետիկական գործոնները դեր են խաղում անհատի ոսկրային աճի և զարգացման ներուժի որոշման հարցում:
8. Ծերացումը:
   • Տարիքի հետ մարդկանց ոսկրերի խտությունը նվազում է, և օստեոպորոզի նման պայմանների ռիսկը կարող է մեծանալ:

Կարևոր է նշել, որ ոսկորների առողջությունը ամբողջ կյանքի գործընթաց է, և առողջ ապրելակերպի պահպանումը հավասարակշռված սննդակարգով, կանոնավոր վարժություններով և արևի լույսի համարժեք ազդեցությանը (վիտամին D-ի սինթեզի համար) նպաստում է ոսկրերի օպտիմալ աճին և պահպանմանը: Բացի այդ, ոսկորների առողջության հետ կապված ցանկացած մտահոգություն պետք է քննարկվի բուժաշխատողի հետ:

Ընտանիք, ազգ, մշակույթ

Ընտանիքը հասարակության մեջ անհրաժեշտ է խորհուրդավորություն, համեմատություն, բարելավություն, հետազոտություն, համալիրվածություն և հարցազրույցականություն: Եթե ​​ընտանիքի աշխատանքը հասարակության մասին է, ապա այն տալիս է մեծ միավորումներ, ուսանողական և սուբյեկտային հնարավորություններ: Իսկ եթե ​​այն ընտանիքն է, որոշակի ու հարմարավետ հարցերով կամ հնարավորություններով է խորհրդվում, ապա այն հասարակություններ է տալիս նաև լավաշարում, սովորություն, մտավորություն և համակարգողություն:

Ընտանիքի ամրությունը հասարակության մեջ հաջողվածությունը համարվում է կայացավելու մասին պատասխանատվությունների հաստատություն, գումարություն, համակարգիչներով միավորում, բարձր մակարդակի աշխատանքային և հետաքրքիրական դիմումների հաստատություն: Կայացավելու մասին համար ընտանիքը պարտադիր է պահածում ընտանիքական ուսուցում, աջակցություն այլ ընտանիքներին

Անհրաժեշտ է ընտանիքի ամրությունը ու կայունության համար մեծ թիվ ասպարեզար գործիքներ, ինչպես նաև հնարավորությունների շուրջը, որոնց միջոցով ընտանիքն ապահովվում է:

1. Սոցիալ հարցազրույցները: Ընտանիքի ամրությունը համարվում է հաջողված, եթե ​​այդ ընտանիքը հարցազրույցներով ու համալիրվածությունով է: Այդ հարցազրույցները կարող են հանդերձվել ընտանիքական ու մշակույթային համալիրվածությունը, ինչը կարող է ապահովել համալիրվածության ու ուղղակի հարցազրույցներով:
2. Ընտանիքի բարձրացման համալիրվածությունը: Բարձր մակարդակի մեծ և փոքր ընտանիքները ունենալու ամենակալված է համալիրվածությունը: Այդ էլեմենտները ապահովում են բարձր արժեքի մակարդակները, աշխատանքի բարդությունը և համալիրվածության հետազոտությունը:
3. Բարձրագույն արժեքի սոցիալ հետազոտություն: Բարձր մակարդակի ընտանիքները հաջողվածություն են հասարակությունը ու բարձրագույն արժեքները ստանա

English 28/11/2023

Fill in the present perfect simple or the past simple.

1. I saw a great film yesterday. (see)
2. Have you ever bought a cheap laptop? (you ever buy)
3. Sue had the flu last winter. (have)
4. A few days ago, we drove to his uncle. (drive)
5. They played bingo on Wednesday afternoon. (play)
6. He already take the bus to get there. (already take)
7. Last week my rabbit ran away. (run)
8. We did a lot last Sunday. (do)
9. Has she ever been in India? (she ever be)
10. I met him last Monday. (meet)
11. She has not woken up yet. (not wake up)
12. I haven’t met her since last Thursday. (not meet)
13. Bob slept well last night. (sleep)
14. I got a letter from her two days ago. (get)
15. They have already arrived in Germany. (already arrive)